Yabancılar kendi adlarına çalışma izni alamazlar, eğer yabancı uyruklu personel çalıştırmayı düşünüyorsanız çalışma izni için gerekli müracaatları işveren olarak siz veya yetki verdiğiniz danışmanlık firması aracılığı ile alabilirsiniz.
Çalışma izni, şirketler ve ev hizmetleri olmak üzere ikiye ayrılır; ev hizmetlerinde çalışma izni alabilmek için ihtiyaç duyulan 15 yaşından küçük çocuk veya 60 yaş üstü yaşlı bakıma muhtaç bir bireydir.
Çalışma izin türleri Süreli ve Süresiz olmak üzere ikiye ayrılır. Süreli çalışma izinleri 5 yıla kadar verilir ve kendi içerisinde ayrılır. Süresiz çalışma izin türünde ise vatandaşlık almak istemeyen ve gerekli şartları sağlayan yabancılara verilen 99 yıllık çalışma izin türüdür.
Süreli çalışma izninin uzatılmasında Kanunun 5’inci maddesinde öngörülen uzatılmaya ilişkin süreler esas alınır. Bir yıllık kanuni çalışma süresinden sonra aynı işyeri veya işletme ve aynı meslekte çalışmak üzere çalışma izninin süresi en fazla iki yıl daha uzatılabilir.Üç yıllık kanuni çalışma süresinin sonunda, aynı meslekte ve dilediği işverenin yanında çalışmak üzere çalışma izninin süresi en fazla üç yıl daha uzatılabilir.
Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe, Türkiye’de en az sekiz yıl kanuni ve kesintisiz ikamet eden veya toplam altı yıllık kanuni çalışması olan yabancılara, iş piyasasındaki durum ve çalışma hayatındaki gelişmeler dikkate alınmaksızın ve ilgili mercilerin uygun görmesi durumunda belirli bir işletme, meslek, mülki veya coğrafi alanla sınırlandırılmaksızın süresiz çalışma izni verilebilir.
Süresiz çalışma izni verilen yabancıların ikamet izin süreleri, yabancıların Türkiye’de ikamet ve seyahatlerine ilişkin mevzuata göre İçişleri Bakanlığınca belirlenir. Süresiz çalışma izni, ikamet izin sürelerine bağlı olarak kullanılır. Süresiz çalışma izni alan yabancının çalıştığı işyerinin veya işyeri adresinin değişmesi halinde, Kanunun 18 inci maddesi uyarınca en geç on beş gün içerisinde durum Bakanlığa bildirilir. Bakanlık gönderilen bilgi ve belgelere göre mevcut süresiz çalışma izin belgesinde gerekli değişiklikleri yaparak ilgili mercilere bildirir. Göç İdaresi makamlarınca, süresiz çalışma iznine istinaden verilen ikamet izin sürelerinin uzatılmaması halinde, Bakanlığa bilgi verilir.
Bağımsız çalışma izni yabancıların, Türkiye’de en az beş yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet etmiş olmaları, çalışmalarının, ekonomik kalkınma açısından katma değer yaratması ve istihdam üzerinde olumlu etki yapacak olması koşuluyla verilebilir.İstihdam üzerindeki etkinin belirlenmesinde ilgili mercilerin görüşleri de dikkate alınır.Mesleki hizmetler kapsamında kalan yabancılar, ilgili mevzuat çerçevesinde, ilgili mercilerden aldıkları, mesleklerini icra ettiklerine dair bir belgeyi diğer belgelerin yanı sıra Bakanlığa ibraz ederler.
Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı sözleşmelerde aksi öngörülmedikçe ulusal mevzuata aykırı davranmamak ve mesleki hizmetlere ilişkin mevzuata uymak kaydıyla, ilgili mercilerin görüşleri de dikkate alınmak suretiyle, statüleri bu bölümün müteakip maddelerinde belirtilen yabancılara, çalışma izinleri istisnai olarak verilebilir.İstisnai çalışma izinlerinin uzatılması ve iptali, Yönetmeliğin genel hükümlerindeki prosedüre tabidir. Ayrıca, istisnai çalışma izinleri, ilgili mesleki mevzuatın gereklerinin yerine getirilmediğinin tespit edilmesi halinde de iptal edilir. İstisnai çalışma izinlerinin verilmesi, iptali ve uzatılmasına ilişkin kararlar, ilgili mercilere iletilir.
Bir Türk vatandaşı ile evli olan ve eşiyle Türkiye’de evlilik birliği içinde yaşayan yabancıların çalışma izin başvurularında ikamete ilişkin süre koşulu aranmaz. En az üç yıl süreyle Türk vatandaşı ile evlilik birliği içinde yaşayan yabancıların başvurularında bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan kriterler uygulanmaz. Ancak, evliliğin aile birliği kurmak amacıyla yapılmadığının tespit edilmesi halinde çalışma izin belgesi geçerliğini kaybeder.
Bir Türk vatandaşı ile olan evlilik birliği en az üç yıl sürdükten sonra sona ermiş olmakla birlikte, Türkiye’de yerleşmiş olan yabancıların çalışma izinleri, Türkiye’de kanuni olarak bulunmaları kaydıyla istisnai olarak verilebilir.
Bir Türk vatandaşı ile olan evlilik birliği en az üç yıl sürdükten sonra sona ermiş olmakla birlikte, Türkiye’de yerleşmiş olan yabancıların Türk vatandaşı eşinden olan çocuklarının çalışma izinleri de, Türkiye’de kanuni olarak bulunmaları kaydıyla istisnai olarak verilebilir.
Avrupa Birliği üyesi ülke vatandaşları ile bunların Avrupa Birliği üyesi ülkelerin vatandaşı olmayan eş ve çocuklarının çalışma izni talebinde bulunmaları halinde, çalışma izinleri istisnai olarak verilebilir. Avrupa Ekonomik Topluluğu-Türkiye Ortaklık Konseyinin 1/80 sayılı Kararının, bu yabancıların iş piyasasına girmeleri ile ilgili daha lehte olan 6 ncı ve 7 nci maddelerinin hükümleri, söz konusu Kararın 11 inci maddesiyle bağlantılı olarak saklıdır.
Kanunla yetki verilen bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşme veya ihale usulleriyle mal ve hizmet alımı, bir işin yaptırılması veya bir tesisin işletilmesi işlerinde ayrıca, yapım ve her türlü inşaat işinde çalıştırılacak kilit personel niteliğindeki yabancıların çalışma izni talebinde bulunmaları halinde, sözleşme veya ihalede belirtilen süre için çalışma izinleri istisnai olarak verilebilir.
2510 sayılı İskan Kanununa göre muhacir, mülteci veya göçebe olarak kabul edilen yabancıların çalışma izni talebinde bulunmaları halinde, Bakanlığa başvuru sırasında durumlarını belgelemek koşuluyla çalışma izinleri istisnai olarak verilebilir.
Türkiye’de yabancı işçilerin ikametine bağlı olarak çalışma izni almak için iki farklı yol vardır;
Türkiye’den Çalışma İzin Başvurusu
Türkiye dışından Çalışma İzni Başvurusu
BAŞVURULARINDA KRİTER UYGULANMAYACAK YABANCILAR
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmelik hükümlerince çalışma izni değerlendirme kriterlerine tabi olmayan yabancılar aşağıda belirtilmiş olup, burada belirtilen yabancıların çalışabilmeleri için çalışma izni almaları zorunludur. Çalışma izin başvuruları çalışma izni değerlendirme kriterlerine tabi tutulmaksızın sonuçlandırılan söz konusu yabancıların bu kapsamda bulunduklarını T.C. resmi makamlarından alınmış belgelerle kanıtlamaları zorunludur.
Yabancı işçilerin kısıtlamaları ve gereklilikleri şunlardır;
Çalışma izninin istenildiği iş yerinde, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan en az beş kişi çalıştırılmalıdır. Çalışma iznini talep eden yabancının şirket ortak ortağı olması halinde, Bakanlığın verdiği bir yıllık çalışma izninin son altı ayı için, Türk vatandaşı olan beş kişinin istihdam edilmesine ilişkin yukarıda belirtilen şart gereklidir. Aynı iş yerinde birden fazla yabancıya çalışma izni talep edilmesi halinde, çalışma izni verilen ilk yabancıyı takiben her yabancı için, Türk vatandaşı olan beş kişinin istihdam şartı ayrı ayrı istenecektir.
Bakanlık Çalışma izni başvuru dosyalarını aşağıdaki kriterleri dikkate alarak kapsamlı inceleme yapar.
Türkiye’de yabancı çalıştırmak isteyen işverenler, Çalışma Bakanlığı’ndan Çalışma izni almakla yükümlüdürler.
Yabancı personel Çalışma İzni alınmadan yapılan çalışmalar kaçak çalışma kabul edilir. Denetimlerde tespit edilmesi halinde işverene ve yabancıya idari para cezaları uygulanır. Ayrıca yabancı sınır dışı edilebilir.
ÇALIŞMA İZNİ ALINABİLMESİ İÇİN;
Yabancının mesleği, Resmi kurumlarda kayıtlı önceki bilgileri, İşverenin sağlaması gereken yasal şartlarının yeterli olması gereklidir.
TÜRKİYE’DE BİR İŞVERENİN YABANCI PERSONEL ÇALIŞTIRABİLMESİ İÇİN;
İşyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.
Devlet ihalesi ile alınan işlerde çalışacak yabancılar hariç olmak üzere şirketler, çalıştıracağı her bir yabancı için en az 5 Türk vatandaşının çalışıyor olması yasal zorunluluktur.
YABANCILARA VERİLECEK ÜCRET ALT SINIRI:
İşverenlerin çalıştıracakları yabancıların mesleklerine ve çalıştıracakları işlere göre ödemesi gereken ücret alt sınırı Bakanlık’ça belirlenmiştir.
İşverenin ödemesi gereken brüt ücretler;
Bölgelere göre yabancı çalışma izni uygulamamız devam etmekte olup şartları sağlayan her yabancı için çalışma ve oturma izni işlemlerinizi tamamlıyoruz. Ülkemizin hangi şehrinde olursanız olun şirkette veya ev de çalışın çalışma izni işlemlerinizi, oturma izin işlemlerinizi en kısa şekilde çözüp tamamlıyoruz.
SIKÇA SORULAN SORULAR
1-Çalışma izin taleplerinin reddedilmesi halinde itiraz yolu açık mıdır?
Kararın tebliğ tarihinden 30(otuz) gün içerisinde itiraz edilebilir.İtirazlar sistem üzerinden online olarak yapılmakta olup, itiraza ilişkin açıklamalı dilekçe ve belgelerin sisteme yüklenmesi gerekmektedir.İtirazın bakanlıkça reddedilmesi halinde idari yargı yoluna da başvurulabilir
2-Çalışma talebi reddedilen yabancılar yeniden başvuruda bulunabilir mi?
Çalışma izni talebi reddedilen yabancılar yeniden çalışma izni başvurusu yapabilmektedir.
3-Çalışma izinlerinin süresi nasıl uzatılır?
Bakanlıkça verilmiş olan çalışma izninin süresinin uzatılabilmesi için; mevcut çalışma izninin bittiği tarihten geriye doğru en fazla iki(2) aylık sürede olmak kaydıyla, izin sona ermeden uzatma başvurusunda bulunulması gerekmektedir.Çalışma izninin süresinin bitiminden sonra yapılan süre uzatım başvuruları işleme alınmamaktadır.
Çalışma izninin uzatılması talebi ilk başvuruda olduğu gibi elektronik ortamda yapılır, başvuru formu yabancı ve işveren tarafından kağıt ortamında imzalanarak en geç altı(6) iş günü içinde Bakanlığa teslim edilir.
4-Bağımsız çalışma izni nedir?
Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir.
Bağımsız çalışma izninin uluslararası iş gücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki tecrübesi, teknolojiye ve bilime katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ile Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır.
Bağımsız çalışma izni süreli olarak düzenlenir.
5-Çalışma izni uzatma başvuru süresince yabancı çalışmaya devam edebilir mi?
Çalışma izni uzatma başvurusu bulunan yabancılar, çalışma izin süresinin sona erdiği tarihten itibaren kırk beş(45) günü geçmemek ve yaptığı işin mahiyeti değişmemek kaydıyla aynı işyeri ve meslekte çalışmaya devam edebilir.Bu süre içerisindeki çalışma kanuni çalışma olarak kabul edilir ve yabancı şahsın, ilgili mercilerin işvereninin yükümlülükleri aynı şekilde devam eder.